Szczoteczki oscylacyjno-rotacyjno-pulsacyjne – ich rola i znaczenie w utrzymaniu zdrowia jamy ustnej
Autorzy: Prof. dr hab. Jadwiga Banach; Prof. dr hab. Teresa Bachanek; Prof. dr hab. Anna Kurnatowska; Prof. dr hab. Tomasz Konopka
W związku z toczącą się od wielu lat dyskusją na temat skuteczności i bezpieczeństwa szczoteczek elektrycznych, przede wszystkim w redukcji płytki nazębnej, jako głównego czynnika ryzyka próchnicy i chorób przyzębia, a także niejednokrotnie braku wiedzy i przekonania, pragnę Państwu przedstawić wyniki dyskusji specjalistów, jaka miała miejscw podczas spotkania, które odbyło się w dniu 10 września 2013 roku w Warszawie. Omawiano skuteczność kliniczną i bezpieczeństwo różnych szczoteczek elektrycznych w stosunku do siebie i do szczoteczek manualnych, w aspekcie nie tylko redukcji płytki nazębnej, zapalenia dziąseł (gingivitis), zapalenia okołowszczepowego (periimplantitis), redukcji flory bakteryjnej w kieszonkach dziąsłowych, ale także wpływu na twarde tkanki zęba.
Uczestnicy spotkania jednoznacznie stwierdzili na podstawie analizy ponad 200 publikacji, które ukazały się na ten temat, że wśród różnego rodzaju szczoteczek najefektywniejsze w eliminacji stanu zapalnego dziąseł, zarówno w badaniach krótkoterminowych (do 3 miesięcy), jak i długoterminowych (powyżej 3 miesięcy), są szczoteczki oscylacyjno-rotacyjno-pulsacyjne. Zaobserwowane w wielu pracach różnice w redukcji wskaźnika krwawienia (BOP) oraz redukcji stanu zapalnego dziąseł (GJ) przemawiają na korzyść szczoteczek oscylacyjno-rotacyjno-pulsacyjnych. Podkreślono, że na podstawie przedstawionego piśmiennictwa w tym zakresie, wszystkie szczoteczki elektryczne istotnie redukują płytkę nazębną i są one bezpieczne zarówno dla tkanek miękkich jak i twardych. Jednoznacznie badania wskazują, że większość ocen krótkoterminowych wskazuje na istotną przewagę szczoteczek oscylacyjno-rotacyjno-pulsacyjnych nad dźwiękowymi (sonicznymi) w usuwaniu płytki naddziąsłowej na wszystkich powierzchniach zębów oraz w redukcji stanu zapalnego dziąseł.
Podkreśla się także w piśmiennictwie, że mimo większej efektywności szczoteczek oscylacyjno-rotacyjno-pulsacyjnych w stosunku do manualnych jeśli chodzi o redukcję płytki nazębnej nie obserwuje się niekorzystnych powikłań w postaci powstawania recesji, czy utraty CAL, klinicznego położenia przyczepu łącznotkankowego, co związane jest z zaokrąglonym kształtem szczoteczek. Nie zaobserwowano także abrazji dziąseł. Nieliczne jak do tej pory badania wskazują także na korzystne efekty stosowania szczoteczek elektrycznych u pacjentów posiadających implanty, a także w przypadku pacjentów leczonych aparatami ortodontycznymi stałymi. Wydają się one bezpieczne i wygodne, wpływają korzystnie na redukcję głębokości kieszonek i nie powodują recesji dziąseł.
Szczoteczki mechaniczne redukują znamiennie silniej płytkę nazębną w stosunku do szczoteczek ręcznych.
Przedstawione wyniki badań wskazują także, że szczoteczki elektryczne są bezpieczne w stosunku do twardych tkanek zęba. W porównaniu do szczoteczek manualnych nie stwierdzono wyższej ścieralności zębiny, a nawet zaobserwowano niższą ścieralność niż to ma miejsce w przypadku stosowania szczoteczek manualnych. Zatem na podstawie przeprowadzonej analizy piśmiennictwa można stwierdzić, że elektryczne szczoteczki poprzez redukcję płytki nazębnej i redukcję zapalenia dziąseł są najważniejszym elementem szeroko rozumianej profilaktyki oraz leczenia chorób przyzębia i próchnicy.
Moderator:
Renata Górska