WYKORZYSTANIE STABILIZOWANEGO ZWIĄZKU CYNY I FLUORU W PASTACH DO ZĘBÓW
RAPORT Z PANELU EKSPERTÓW
- prof. dr hab. n. med. Teresa Bachanek
- prof. dr hab. n. med. Anna Surdacka
- prof. dr hab. n. med. Tomasz Konopka
- prof. dr hab. n. med. Jadwiga Buczkowska-Radlińska
- dr hab. n. med. Ewa Iwanicka-Grzegorek
- dr hab. n. med. Agnieszka Mielczarek
PATRONAT HONOROWY
Prof. dr hab. n. med. Renata Górska – Prezes Polskiego Towarzystwa Periodontologicznego Warszawa, 24 października 2015 r.
Zdrowie jamy ustnej to nierozerwalny element ogólnego stanu zdrowia, który wyznacza jakość życia człowieka. Wdrożenie efektywnych programów profilaktycznych, promocja zachowań prozdrowotnych, wczesna diagnostyka oraz popularyzacja skutecznych metod kontroli płytki nazębnej umożliwiają ograniczenie występowania chorób jamy ustnej i towarzyszącym im schorzeń ogólnoustrojowych. W walkę z chorobami jamy ustnej zaangażowane są różne podmioty. Kluczowym elementem tej walki jest zespół stomatologiczny. Efekt pracy zespołu uzależniony jest jednak w dużym stopniu od zaangażowania pacjenta w proces edukacji i jego świadomość współodpowiedzialności za stan własnego zdrowia.
Prowadzony w Polsce od 1997 roku regularny monitoring stanu zdrowia jamy ustnej pozwala śledzić sytuację zdrowotną, potrzeby lecznicze i zmiany zachodzące w tym zakresie na przestrzeni lat. Badania monitoringowe umożliwiają również ocenę aspektów ekonomicznych i społecznych, które mogą w istotny sposób wpływać na sytuację zdrowotną populacji. Wyniki prowadzonych w Polsce badań epidemiologicznych są nadal niezadowalające. Stan zdrowia jamy ustnej Polaków odbiega od standardów przyjętych w większości krajów europejskich. Utrzymujący się zły stan uzębienia, objawiający się blisko 100% frekwencją próchnicy i powszechnym występowaniem chorób przyzębia w populacji osób dorosłych, wskazują na ogromne braki w zakresie opieki stomatologicznej. Niepokojące są również doniesienia dotyczące nasilenia występowania zmian niepróchnicowego pochodzenia, halitozy czy zwiększonej wrażliwości zębiny. Niekorzystna sytuacja zdrowotna występuje mimo szerokiego dostępu do środków higieny jamy ustnej obecnych na polskim rynku. Podjęcie decyzji o wyborze optymalnego produktu staje się często dla pacjenta problematyczne i musi być uzgodnione z personelem medycznym. Współwystępowanie kilku patologii w obrębie jamy ustnej niesie za sobą konieczność stosowania skutecznych środków profilaktyczno-leczniczych o wielokierunkowym działaniu. Fakt ten stymuluje naukowców i producentów do poszukiwania nowoczesnych środków do higieny jamy ustnej.
W 2005 roku na rynku amerykańskim pojawiły się pasty do zębów z nową formułą cyny i heksametafosforanu. Od 2010 roku, produkty te dostępne są również w Polsce.
W związku z koniecznością oceny dotychczasowych doniesień na temat skuteczności i bezpieczeństwa past do zębów ze stabilizowanym fluorkiem cyny, zorganizowano panel ekspertów poświęcony temu zagadnieniu.
Organizatorem spotkania był Zakład Stomatologii Zachowawczej WUM, we wsparciu Instytutu blend-a-med Oral-B (P&G). Honorowym patronatem wydarzenie objęła p. prof. Renata Górska, prezes Polskiego Towarzystwa Periodontologicznego. W panelu ekspertów wzięli udział: prof. dr hab. n. med. Teresa Bachanek, prof. dr hab. n. med. Anna Surdacka, prof. dr hab. n. med. Tomasz Konopka, prof. dr hab. n. med. Jadwiga Buczkowska-Radlińska, dr hab. n. med. Ewa Iwanicka-Grzegorek, dr hab. n. med. Agnieszka Mielczarek, która pełniła również rolę moderatora spotkania. Korzyści wynikające z modyfikacji poprzedniej formuły past zawierających fluorek cyny oraz aspekty odmiennej budowy chemicznej nowej formuły stabilizowanego związku cyny i heksametafosforanu sodu omówił uczestniczący w spotkaniu lek. dent. mgr inż. chemii Adam Kolenda.
Niezależni eksperci dokonali oceny dostępnych doniesień naukowych na temat wykorzystania stabilizowanego związku cyny i fluoru w pastach do zębów. Celem spotkania była dyskusja i wypracowanie wspólnego, obiektywnego stanowiska dotyczącego mechanizmu działania, bezpieczeństwa oraz roli stabilizowanego związku cyny i fluoru w profilaktyce i terapii chorób jamy ustnej.
Panel ekspercki zakończył się sformułowaniem kilku wniosków.
Wnioski ekspertów ze spotkania panelowego dotyczącego wykorzystania stabilizowanego związku cyny i fluoru w pastach do zębów:
- Pasty do zębów zawierające stabilizowany związek fluorku cyny i heksametafosforanu sodu wykazują działanie wielokierunkowe, gdyż modyfikują strukturę błonki nabytej zwiększając jej potencjał prewencyjny, są efektywniejszym inhibitorem płytki nazębnej niż pasta z fluorkiem sodu, skuteczniej ograniczają rozległość i intensywność zapalenia dziąseł oraz hamują tworzenie kamienia nazębnego.
- W kontakcie ze szkliwem fluorek cyny i heksametafosforan sodu tworzą kompleksową barierę chroniącą szkliwo przed działaniem kwasów, a także wykazują lepsze działanie przeciwpróchnicowe oraz przeciwerozyjne niż inne pasty z fluorem. Uzyskany potencjał ochronny wzrasta podczas długotrwałego stosowania pasty z fluorkiem cyny i dlatego zaleca się jej długoterminowe stosowanie.
- Wyniki badań klinicznych potwierdzają wysoką skuteczność past do zębów zawierających stabilizowany fluorek cyny z heksametafosforanem sodu w leczeniu nadwrażliwości zębiny.
- Pasty do zębów ze stabilizowanym fluorkiem cyny posiadają właściwości wybielające i usuwają zewnętrzne przebarwienia. Ich skuteczność w tym zakresie jest porównywalna z wybielającymi pastami do zębów.
- Systematyczne stosowanie pasty zawierającej fluorek cyny wyraźnie zwiększa skuteczność zapobiegania i leczenia halitozy, ze względu na utrzymującą się, wysoką biodostępność cyny. Połączenie fluorku cyny z heksametafosforanem sodu i chlorkiem cyny wykazuje wyższą skuteczność w leczeniu halitozy w porównaniu z innymi związkami stosowanymi w pastach do zębów. Wynika to zarówno z efektywnego działania bakteriobójczego, zdolności zaburzania metabolizmu bakterii, hamowania powstawania biofilmu, jak i chemicznej neutralizacji związków o nieprzyjemnym zapachu.